By: Thomas Singer, Raintree Foundation
Published: 01 មិនា 2022


ដោយ Thomas Singer

ទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេស នៅមូលនិធិ​​ Raintree ឈៀងម៉ៃ ប្រទេសថៃ

 

[កំណត់ត្រារបស់អ្នកនិពន្ធ៖ មូលនិធិ Raintree គឺជាអង្គការមូលដ្ឋានតូចមួយនៅភាគខាងជើងប្រទេសថៃ ដែលឧទ្ទិសដល់ការជួយកុមារក្រីក្រ និងសហគមន៍។ បន្ថែមពីលើការរៀបចំផ្ទះរបស់កុមារ កម្មវិធីចិញ្ចឹម និងសហគ្រាសសង្គមខ្នាតតូចមួយចំនួន Raintree ត្រូវប្រឈមមុខនឹងតម្រូវការជាមូលដ្ឋាន ដូចជាការទទួលបានទឹកស្អាត និងស្វែងរកដំណោះស្រាយសមស្របចំពោះពួកគេ។]

AN48 Water wheel fig1

រូបទី១៖ ដោយប្រើកង់យោងម៉ាស៊ីនបូមទឹកនៅក្នុងទន្លេក្បែរនោះ (ឆ្វេង) ដើម្បីបូមទឹកឡើងភ្នំសម្រាប់ស្រោចស្រពដំណាំដើមឈើ (ស្តាំ) កម្ពស់: ~ ៦ម៉ែត្រ ចម្ងាយ ~៥០ម៉ែត្រ

ការព្យាយាមដំបូង

នៅពេលដែលយើងចាប់ផ្តើមស្វែងរកដំណោះស្រាយប្រកបដោយនិរន្តរភាព និងជំនួសសម្រាប់ការបូមទឹក ក្រុមរបស់យើងបានចាប់ផ្តើម “ពិនិត្យមើលជុំវិញ” ជាមួយនឹងគំនិតនៃកង់យោងម៉ាស៊ីនបូមទឹកសម្រាប់ការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្រោចស្រពដល់ដីស្រែដែលមានកម្ពស់ទាប។ ដំបូងឡើយ យើងបានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងការស្រាវជ្រាវ និងសាកល្បងម៉ាស៊ីនបូមទឹកដែលហៅថា Sling Pump ប៉ុន្តែបានបោះបង់ចោល បន្ទាប់ពីបានសាកល្បងគម្រូមួយចំនួន។ បញ្ហាប្រឈម រួមមានការលំបាកជាមួយនឹងការផ្គុំ DIY ទុនផលិត គ្រឿងបន្លាស់ឯកទេស និងទីបំផុតប្រសិទ្ធភាពរបស់វា។

 

ដោយដឹងថា រាល់ដំណោះស្រាយនៃការបូមទឹក មានតាមកន្លែង និងតាមកម្មវិធីរបស់វា យើងបានសម្រេចចិត្តទៅមធ្យោបាយផ្សេងទៀត ហើយចាប់ផ្តើមរកមើលម៉ាស៊ីនបូមទឹកដោយប្រើកង់យោងម៉ាស៊ីនបូម។ ជាមួយនឹងវិធីសាស្រ្តរចនាជាច្រើននៅទីនោះ យើងបានសម្រេចចិត្តកំណត់គោលដៅរបស់យើង ហើយបានយល់ព្រមថា ការរចនាដ៏សមស្របមួយនឹងមានតម្លៃសមរម្យ ការដំឡើងងាយស្រួល ការថែទាំចំណាយទាប និងការរៀបចំបានរហ័សសម្រាប់អ្នកដែលមានខ្សែទឹកហូរ។ គោលបំណងរួម គឺជួយកសិករដែលនៅជិតទន្លេ ឬអូរតូចតាច ដើម្បីស្រោចស្រពដំណាំរបស់ពួកគេ ដោយមិនចាំបាច់ប្រើម៉ាស៊ីនបូមទឹកដោយប្រើអគ្គីសនី ឬប្រើសាំង ក៏ដូចជាការកាត់បន្ថយកម្លាំងពលកម្មដោយដៃផងដែរ

 

ដើម្បីចៀសវាងការចាប់ផ្ដើមពីដំបូង យើងបានមើលទៅហាងដែលលក់ឧបករណ៍ក្នុងស្រុក ហើយសម្រេចចិត្តយកម៉ាស៊ីនបូមដែលមានពីស្តុង១អ៊ីងតូចមួយ ចេញពីធ្នើក្នុងតម្លៃប្រហែល ២.៤០០បាត (៧៥ដុល្លារ) រួមជាមួយនឹងឈុតដែលមានភ្ជាប់គ្រឿងបន្លាស់ ដូចជា ខ្សែ និងពីស្តុងសម្រាប់តម្លៃ ២៦០បាត (៨ ដុល្លារ)។

AN48 Water wheel fig2
រូបទី២.១៖ ម៉ាស៊ីនបូមទឹកមានពីស្តុង អ៊ីង ដែលមានតម្លៃប្រហែល ២.៤០០បាត (៧៥ដុល្លារ)

ជំហានបន្ទាប់ គឺការរចនាកង់យោងម៉ាស៊ីនបូមទឹកដែលមានសមត្ថភាពជំរុញស្នប់ពីស្តុង ដោយគ្រាន់តែមានលំហូរទឹកនៃអូរតូចមួយប៉ុណ្ណោះ។ គម្រូដំបូងរបស់យើងបង្ហាញពីកង់នៃកង់ចាស់មួយ ដែលយើងបានដាក់ជុំវិញនូវធុងដែលបានប្រើរួចចំនួន ១៤ធុង ដែលបានភ្ជាប់មកជាមួយ (រូបទី)បានភ្ជាប់លំហូរទឹកតាមទុយោទៅនឹង សួនច្បារមួយ តាមរយៈការទាញយកទឹកចេញពីក្នុងអូរតាមទុយោនោះ។ ដំបូងការដំឡើងនេះ បានបើកខ្យល់ចូលទៅក្នុងរន្ធបូម ដូច្នេះយើងបានប្រើតម្រង និងធុងមួយដែលមានរុន្ធ ដើម្បីផ្តល់នូវកម្រិតទឹកអោយមានស្ថេរភាព (រូបទី) ។ អត្រាលំហូរនៃទឹកអូរនៅក្នុងករណីនេះ គឺប្រហែល ០,៦ ទៅ ០,៨ម៉ែត្រ/វិនាទី ដូច្នេះមិនយឺតពេក និងមិនលឿនពេកទេ។ ការ​ឡើង​កម្ពស់​ពី​ស្នប់​ដល់​ធុង​ស្តុក​ទឹក​ ឡើង​ចំណោត​មាន​ចម្ងាយ​ប្រមាណ ម៉ែត្រ និង​ចម្ងាយ​ប្រមាណ ៥០ម៉ែត្រ។ យើងបានគណនាអត្រាលំហូរប្រហែល លីត្រក្នុងមួយនាទី បានច្រើនគ្រប់គ្រាន់ ដោយពិចារណាថា ម៉ាស៊ីនបូមនេះនឹងដំណើរការ ២៤ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ (~៤.៥០០លីត្រក្នុងមួយថ្ងៃ)។ បើនិយាយពីការចំណាយ វាពិតជាអាស្រ័យលើភាពអាចរកបាននៃសម្ភារៈ ប៉ុន្តែយើងបានគណនាការដំឡើងរបស់យើងរហូតដល់ ៤.០០០បាត (១២៥ដុល្លារ)។

ការកែលម្អនៃការរចនា

ខណៈពេលដែលគម្រូដើមរបស់យើងដំណើរការបានល្អជាទូទៅហើយ យើងមានអារម្មណ៍ថា យើងអាចធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនៅផ្នែកខាងលើធុងដែលកង់កំពុងបង្វិល។ យើង​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​កែប្រែ​កង់ ​ដោយ​ប្រើ​បំពង់​ទុយោ​ធម្មតា​ ដែល​ប្រើ​សម្រាប់​បំពង់​គីមី ១/៤អ៊ីបំពង់ខ្លួនវាមានតម្លៃ ៥០០បាត (១៥ដុល្លារ) ហើយមានប្រដាប់ទ្រនាប់ ស៊ុមជាមូលដ្ឋាន និងដៃបង្វិលមួយ។ ដើម្បីធ្វើឱ្យកង់វិលដោយលំហូរទឹកពីអូរ យើងបានភ្ជាប់បន្ទះដែក (កម្រាស់ប្រហែល ម.ម) រវាងផ្នែកដែលទុយោជាធម្មតាស្ថិតនៅ (រូបទី)។

AN48 Water wheel fig4

រូបទី៤៖ ការកែលម្អលើការរចនាភាពដើម ដោយប្រើស៊ុមបំពង់ទុយោមួយ និងបន្ទះដែកផ្សារភ្ជាប់គ្នា

យើងបានបន្ថែមបំពង់ PE (ប៉ូលីអេទីឡែន) ១/២អ៊ី ទៅស្នប់ ហើយអាចចាប់ផ្តើមស្រោចទឹកដើមស្វាយចន្ទីដែលមានចម្ងាយ ១០០ម៉ែត្រពីប្រភពទឹក។ កម្ពស់វា គឺស្រដៀងនឹងកន្លែងដំបូង (~6ម៉ែត្រក្នុងការកើនឡើងកម្ពស់) ហើយអត្រាលំហូរនៃអូរ គឺស្រដៀងគ្នាផងដែរ។ វា​បានបង្ហាញឱ្យឃើញ​ច្បាស់​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស ​ថា​ចម្ងាយ​ដែល​ត្រូវ​ការ ​ត្រូវ​បាន​លាតសន្ធឹង​សម្រាប់​ស្នប់ ​ដោយ​ដាក់​សម្ពាធ​លើ​ស្នប់​ពីស្តុង​ ហើយ​ពេល​ខ្លះ​បណ្ដាល​ឱ្យ​វា​ឈប់​ទាំង​ស្រុង។ ដូចគ្នានេះដែរ វានឹងកើឡើងនៅពេលដំឡើងបំពង់បង្ហូរទៅកាន់កម្ពស់ខ្ពស់។ ដោយមិនមានការគ្រប់គ្រងលើអត្រាលំហូរទឹកអូរ យើងត្រូវបានកំណត់ក្នុងសមត្ថភាពរបស់យើងក្នុងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវអត្រាការងារ ប៉ុន្តែយើងបានទទួលជោគជ័យក្នុងការទទួលបានទឹកគ្រប់គ្រាន់ដល់ដើមឈើរបស់យើងជារៀងរាល់ថ្ងៃ សម្រាប់ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត។ ជាទូទៅ ម៉ូដែលនេះមានតម្លៃថោក ហើយផ្ទៃដីធំជាងរបស់វា បានបើកដំណើរការនូវបំពង់វែង ដែលមានសមត្ថភាពបូមទឹកទៅកាន់កម្ពស់កាន់តែខ្ពស់

 

ការសង្កេតបន្ថែម

វាគួរតែត្រូវបានចង្អុលបង្ហាញថា ស្ថានភាពនៃកង់យោងម៉ាស៊ីនបូមទឹក និងបូមនៅក្នុងទឹក គឺជាបញ្ហាប្រឈមដ៏សំខាន់មួយដែលត្រូវតែជំនះឱ្យបាន។ វាជាបញ្ហាប្រឈម ដោយសារម៉ាស៊ីនបូមទឹកខ្លួនឯងមិនអាចលិចទឹកបានទាំងស្រុងដោយសារតែការរចនារបស់វា ប៉ុន្តែបន្ទះក្តារត្រូវការជម្រៅទឹកគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីបន្តការបង្វិលប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ បន្ទាប់​ពី​បញ្ឆេះ​អស់​មួយ​រយៈ យើង​អាច​រក​ឃើញ​សមតុល្យ​ដែល​ត្រឹមត្រូវ។

 

លើស​ពី​នេះ​ទៅ​ទៀត ដោយសារ​តែ​អូរ​របស់​យើងមានទឹក​​ហូរ​មិនសូវខ្លាំង យើង​ត្រូវ​បង្កើត​ប្រឡាយ​តូច​មួយ ​ដើម្បីបង្កើនកម្លាំងទឹកហូរ​។ នេះបានជួយបង្កើតអត្រាលំហូរទៀងទាត់ និងកន្លែងសុវត្ថិភាពសម្រាប់ដំណើរការបូមទឹក (រូបទី)។ ជាចុងក្រោយ យើងបានរកឃើញថា នៅតំបន់ទាំងនេះដែលត្រូវការប្រព័ន្ធស្រោចស្រពទឹក ម៉ាស៊ីនបូមទឹកទាំងនេះអាចដាក់ចូលទៅក្នុងទឹកបានយ៉ាងងាយស្រួលដោយដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ដែលធ្វើឱ្យវាមានភាពងាយស្រួលក្នុងការប្រើប្រាស់។

AN48 Water wheel fig3

រូបទីការបង្វែរទឹក និងការដំឡើងកង់នៅក្នុងទន្លេដែលមានចលនាទឹកយឺត

ទទួលយកវិធីសាស្រ្តផ្សេងគ្នាមួយ

ដោយសារយើងបានទិញម៉ាស៊ីនបូមទឹកដែលមានពីស្តុងមួយរួចហើយ យើងចង់ពិនិត្យមើលពីប្រព័ន្ធព្រីដោតភ្លើង និងប្រព័ន្ធប្រើប្រាស់មួយចំនួន។ លើកនេះយើងបានស្វែងយល់ពីលទ្ធភាពនៃការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធ ឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹក (រូបទី៥)។ តម្លៃនៃវិធីសាស្រ្តបន្ទាប់របស់យើង គឺខ្ពស់ជាងច្រើន ដោយសារ ឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹក ដែលយើងប្រើមិនមានក្នុងស្រុក។ ដោយសារកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមបង្គាមិនត្រូវបានអនុវត្តយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងតំបន់នេះ ឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹក ត្រូវដឹកជញ្ជូនពីភាគខាងត្បូងនៃប្រទេស។ ការចំណាយលើ ឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹក មានដូចជា ស៊ុម កង់ និងទ្រនាប់ គឺប្រហែល ១២.០០០បាត (៣៧៥ដុល្លារ)។

AN48 Water wheel fig5

រូបទី៥ ម្រូឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹក ដែលបានបន្ស៊ាំពីម៉ាស៊ីន aerator មួយ ដែលបានប្រើនៅលើកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមបង្គា

ដើម្បីសម្រួលប្រព័ន្ធ យើងបានបន្ថែមមីញ៉ុង (sprocket) មួយនៅលើកាឡេ (paddle axle) ហើយភ្ជាប់វាជាមួយនឹងមីញ៉ុង (sprocket) ធំជាងនេះទៅនឹងខ្សែពាន (belt axle)បើខ្ញុំចាំមិនខុសទេថា យើងមាន មីញ៉ុង (sprocket) ដែលមានអង្កត់ផ្ចិត ៥០ម.ម នៅនឹងភ្លៅ ឬសាក់ស៊ីម៉ាស៊ីនបូមទឹក (pump shaft) និងមីញ៉ុង (sprocket) ដែលមានអង្កត់ផ្ចិត ១៥០ម.ម នៅកាឡេ (raft axle)

ប្រព័ន្ធនេះត្រូវបានសាកល្បងនៅទីតាំងមួយទៀត នៅក្នុងអូរមួយទៀត ក្នុងរដូវវស្សា។ យើងបានប៉ាន់ប្រមាណថា លំហូរទឹកនៅទីតាំងនេះ គឺយ៉ាងហោចណាស់ ១,២-១,៥ម/ វិនាទី។ បញ្ហាចម្បងដែលយើងជួបប្រទះ គឺបញ្ហាប្រឈមនៃការជួសជុលឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹកដែលវានៅកណ្តាលអូរ។ ជាអកុសល ការជួសជុលខ្សែដែកតាមបណ្តោយច្រាំងទន្លេ នៅតែអនុញ្ញាតឱ្យឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹក ផ្លាស់ទីពីចំហៀងទៅម្ខាង និងនៅខាងក្រៅទឹកហូរ។ អ្វីដែលប្រាកដមួយផ្សេងទៀតនៃបន្ទះស្លាបដែលមានតួនាទី ជា aerator រុញខ្យល់បញ្ចូលទៅក្នុងកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមបង្គារ គឺថាវាមានរុន្ធសម្រាប់បង្ហូរខ្យល់បានប្រសើរជាងមុន ប៉ុន្តែមិនបានជួយទេ នៅពេលព្យាយាមប្រើថាមពលពេញលេញនៃទឹកដែលកំពង់ហូរ។ នៅទីបញ្ចប់ យើងមានបញ្ហាក្នុងការរក្សាឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹក នៅនឹងកន្លែង ខណៈពេលដែលចរន្តខ្លាំងជាងមុន បានធ្វើឱ្យដាំក្បាលចុះខាងមុខ។

សន្និដ្ឋាន

ទោះបីជាមានការព្យាយាមតិចតួចក៏ដោយ ខ្ញុំមានទំនុកចិត្តថា យើងអាចស្វែងរកដំណោះស្រាយដែលមានតម្លៃសមរម្យ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តរបស់កសិករដែលនៅជិតទឹកហូរ៕

 

AN48 Water wheel fig6

រូបទី៦៖ ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងបញ្ហាប្រឈមនៃការរក្សាឧបករណ៍ ឬម៉ាស៊ីនបណ្តែតទឹកនៅក្នុងចរន្តទឹកផ្ទាល់របស់ទន្លេ


 


តំបន់

Asia